Emsalü'l-Kur'an
Kendine tapan kimse, kendini tanımayan kimsedir. Zira kişi kendini layıkıyla tanısa Rabbini tanır. Ama o, ne zaman ki kendi zaaf ve acziyetini bilmez, kendini putlaştırır. Geçici ve sınırlı imkân ve gücüne rağmen, ölümlü oluşuna rağmen kendini yüceltir, ilah makamında görmeye başlar. Kendini Yüce Yaratıcının yerine kor, O'nun yetkilerini kendinde görmeye başlar.
Akıllı olmak önemlidir ama asıl olan aklı doğru yerde kullanmak, gönül aklıyla düşünebilmek, gerçeği derinden anlayabilmektir (fıkh). Göz, kulak sahibi olmak önemlidir ama asıl olan gördüğünü gönül gözüyle görebilmek (basiret), işittiğini gönül kulağıyla duyabilmektir. Duyular gönülle irtibatlı çalışmazsa, sahibi gafletten kurtulamaz.
وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنْ الْجِنِّ وَالْإِنسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُوْلَ?ِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُوْلَ?ِكَ هُمْ الْغَافِلُونَ
"And olsun ki, cehennem için de birçok cin ve insan yarattık; onların kalpleri vardır ama anlamazlar, gözleri vardır ama görmezler; kulakları vardır ama işitmezler. İşte bunlar hayvanlar gibi hatta daha sapıktırlar. İşte bunlar gafillerdir." (A'râf, 7/179)
Yüce Allah, yanlış yapanlar yanlışlarından, sapanlar sapkınlıklarından vaz geçsinler diye ağır teşbihlerle uyarılarda bulunuyor. Bir insana hayvan dense, kızar, çünkü herkes bilir ki insan olma hayvanlıktan çok daha yüce bir şereftir. Ama Yüce Yaratıcı, mükerrem varlık olarak yarattığı bazı insanları hayvanlara benzetmekte ve hatta onlardan daha aşağı olduğunu belirtmektedir.
Hayvanlar, sahiplerini bilirler, kendilerine yiyecek içecek verenleri tanırlar, onlara yakınlık gösterirler, onların çağrılarına uyarlar ve onların hizmetinde çalışırlar. Düşünecek akıl, konuşacak dil verilmediği halde çoğu hayvan, zararın faydanın nerede olduğunu bilir ve ona göre tedbirini alır. Bilmezine bir yanlış yaptığında, ikinci sefer onu tekrarlamaz, o yanlışın yanına yaklaşmaz. Hayvanlar, sahiplerini bilirler, onların çağrısına kulak verirler, ona göre hareket ederler. Hayvanlar yaratılış gayelerine göre hareket ederler. Hayvanlar, kendilerine bakan, kollayan, besleyen kimselere yönelirler, onlara vefa gösterirler. Bazı hayvanlar eğitilebilse de genel olarak hayvanların fazilet elde etme, kendilerini geliştirme kabiliyetleri yoktur; ama insanın vardır. İnsan isterse meleklerden üstün olabilir, dilerse aşağıların aşağısına yuvarlanabilir.
Ama kâfirler, Yüce Yaratıcıyı tanımayanlar, O'nun bunca nimetini tüketip O'na teşekkür etmeyenler, O'nu dinlemeyenler, O'na karşı gelenlerdir. Onlar kendilerine neyin fayda yahut zarar vereceğini öngörüp buna göre hareket etmeyenler, yanlışlarında ısrar edenler, inkâr ve isyanlarıyla kendi cehennem ateşlerine yakıt taşıyanlardır. Çoğu zaman onlar yaptıklarının yanlış olduğunu bilerek yanlışta ısrar ederler, uyarıcılara kulak vermezler, yaşananlardan ibret almazlar. Bu yüzden onlar, hayvanlardan daha aşağı durumlara düşmüşlerdir. İnsan bilmelidir ki sadece görünüşle insan olunmaz, kalıpla insan kalınmaz
Yazının Devamı İçin Abone Olmalısınız
