Sayı : 495   **
Ribat Dergisi Aralık 2016

Kur'an'ın Yeminleri : Andolsun ki..

Prof. Dr. Ali Akpınar

Tan Yerine, On Geceye, Teke-Çifte ve Geceye Andolsun! Yüce Rabbin Her Şeye Gücü Yeter!

  • 08 Haziran 2021
  • 860 Görüntülenme
  • 462. Sayı / 2021 Haziran



Dikkat edilirse yeminler, namaz vakti ile başlayıp namaz vakti ile sona erdi. Bu, hayatın namazla programlanması, namaz ruhuyla yaşanması, zamanın ibadetle anlamlı hale getirilmesi demektir. Zira vakit bilinci, namaz ibadetiyle oluşur, müminin hayatı namaz vakitlerine göre programlanır. Aslında diğer tüm ibadetlerde vakitlidir, ibadetlerde vakit önemlidir. Her vakitte yapılabilen dua ve zikrin bile faziletli vakitleri vardır.

 

 

Genel olarak bakıldığında yemin edilen şeylerin özellikle namaz ve hac vakitleriyle ilgili olduğu görülür. Namaz ve hac, biri bedenî, diğeri hem bedenî hem de malî ibadetlerin temsilcileridir. Buna göre insanın bedeni de malı da Rabbin ölçüleri doğrultusunda anlamlı hale getirilmelidir. O’nun rızası uğruna yaşanmayan ömür ve O’nun uğruna harcanmayan mal anlamsızdır. Zamanın bütün dilimlerini değerli kılan onlarda yapılacak ibadet ve taatlerdir.

 

 

 

وَالْفَجْرِ وَلَيَالٍ عَشْرٍوَالشَّفْعِ وَالْوَتْرِوَاللَّيْلِ إِذَا يَسْرِهَلْ فِي ذَلِكَ قَسَمٌ لِذِي حِجْرٍ

“Tanyerinin ağarmasına and olsun… Zilhicce ayının ilk on gecesine and olsun… Her şeyin çiftine de tekine de and olsun… Gelip geçen geceye and olsun ki, bunların her biri akıl sahibi için birer yemine değmez mi? (Fecr, 89/1-5)

Fecr, on gece, çift, tek ve geceye and olsun! Ayetlerde peş peşe beş şeye yemin edildi, yeminin cevabı hazfedildi. Surenin akışından cevabın takdiri: Bütün bunların Rabbi, kullarını cezalandırmaya da kâdirdir. Nitekim bu ayetlerden hemen sonra helak edilen kavimlere dikkatlerimiz çekilmektedir. Yeminin cevabının 14. Ayetteki “Doğrusu Rabbin hep gözetlemektedir” (Fecr, 89/14) cümlesinin de olabileceği söylenmiştir.

Hep söyledik: Yüce Rabbimiz, ya engin ilmine dikkat çekmek için isim ve sıfatlarına yemin eder. Ya erişilmez kudretine vurgu yapmak için fiillerine yemin eder. Yahut da yaptığı eşsiz işlerindeki sanatını göstermek için yaptıklarına yemin eder. Yüce Allah’ın kendisiyle yemin ettiği şeyler ya dünyevî olarak insanlığın en fazla yararlandığı şeylerdir, ya da ahiret hazırlığı adına en çok yararlanacağı şeylerdir. Burada da Yüce Rabbimiz, karanlıkları yarıp ortaya çıkan tan yerine, pek çok hayırlı amelin yapıldığı on geceye, varlıklar âlemindeki çift ve teklere ve genel olarak geceye yemin ederek sonsuz kudretini gösteren bazı fiillerini hatırlatıyor. Aslında bunlar, her varlığı özellikle de her insanı ilgilendiren çok önemli göstergelerdir. Şöyle ki:

Ayetlerde sayılan bu zaman dilimleri, pek çok faziletli amellerin yapıldığı anlardır. Karanlığı yarıp ortalığı aydınlatan Fecr, uykudan uyanıklığa, ölümden tekrar dirilmeye, sapkınlıktan hidayete delalet eder. Tüm dünya ve içindekilerden çok daha hayırlı olan sabah/fecr namazının vakti fecirle başlar. Bu vakit hem orucun başlama vaktidir, hem namaz, hem Kur’an okuma, hem dua, zikir vaktidir ve bu ibadetlerin en faziletli anıdır: “Güneşin batıya yönelmesinden gecenin kararmasına kadar namaz kıl; sabah/fecr vakti de namaz kıl, zira sabah/fecr namazına/sabah Kur’an’ına melekler şahit olur.” (İsrâ, 17/78) Sureye de isim olan Fecre yemin ederek Yüce Rabbimiz sabah vaktine, bizzat sabah namazına yahut Zilhıcce ayının veya senenin ilk ayı olan Muharrem ayının ilk gününe yemin ederek bunların önemine dikkatlerimizi çekmiştir. Bir başka görüşe göre yerden fışkıran kaynak sularına yemin ederek hayat kaynağı olan suya dikkat çekmiştir. Bu sayılanların hepsinin kastedilmiş olması da mümkünüdür.

Yazının Devamı İçin Abone Olmalısınız

462. Sayı Haziran 2021