İnsanın kul olmadan yaşaması mümkün değildir. Ancak Allah’a kul olarak yaşayanlara gerçekten kul denir. Şayet Allah’ın emir ve yasakları dışında yaşamayı tercih etmişse, mecazi manada o kişiye kul denilse bile, gerçek manada o kul değil, mahluktur. Yani yaratılan varlıklardan biridir.

İşlediğimiz bazı günahlarla kirlenmiş olan gecelerimize Teheccüd ile çeki düzen vermeliyiz.
Uyku ve dinlenmeyi kabre, rahatlık, mutluluk ve saadeti Cennet’e tehir edercesine, gece hayatımızda uyanık olmalıyız. Vücudumuzun üzerimizde hakkı vardır. Onu verelim. Ama gecenin belli bir zamanında ise, istenen kalbî ve bedenî faaliyetlerimizi ihmal etmeyelim.

İnsan istese istemese de razı olsa olmasa da hoşuna gitse gitmese de kul olarak yaşamak mecburiyetindedir. Kulluğunu ya Allah için yapacaktır ya da Allah’ın dışındakiler için.
Eğer insan Allah’a kul olmuşsa, Rabbine tam bir teslimiyetle boyun eğmiş, emir ve yasaklarına titizlikle uymuş ve vahye karşı olumlu bir tavır sergilemiş olur.
İnsan, Allah’a değil de batıllara kul olmuşsa, Allah’ın emir ve yasaklarına değer vermemiş ve böylece vahyi kabul etmeyen bu inanca saplanmış olur.
Dolayısıyla insanın kul olmadan yaşaması mümkün değildir. Ancak Allah’a kul olarak yaşayanlara gerçekten kul denir. Şayet Allah’ın emir ve yasakları dışında yaşamayı tercih etmişse, mecazi manada o kişiye kul denilse bile, gerçek manada o kul değil, mahluktur. Yani yaratılan varlıklardan biridir.
 

Allah’a Kulluk Nasıl olur?
Bu soruyu şöyle açıklayabiliriz.
1. Kulluk birimlerimiz nelerdir ve kaç tanedir?
2. Örnek aldıklarımız kul mu, yoksa mahlûk mudur?
Kulluk birimleri dördü geçmez; bunlar: Namaz, Zekât Hac ve Oruç olarak isimlendirilir. Rabbimizin farz olan, emirlerinden sadece bu dördü konuşulur ve yapılmaya çalışılır. Hâlbuki bu dört temel farzın iki önemli hikmeti vardır:
1. İslâm’daki bu dört ibadet çeşidi adeta Allah’a kulluk yolunda yakıt ikmali yapılan ana istasyonlar gibidir.
2. Bu dört ibadet, Müslüman’ın hayatını ibadete çevirme araçlarıdır. Bir Müslüman bu farzlarla hayatının tamamını ibadete çevirir ve Allah’a kul olarak yaşar.

Allah katında kulluğun geçerli olması için, kul peygamberleri örnek almak mecburiyetindeyiz. Peygamberler dışında topluma örnek ve rehber olmak, yine onlara varis olmakla mümkündür. Çünkü İslam’da önder olanlar aynı zamanda örnek insanlardır.