اَلْمُنْتَقِمُ , Adem KarataÅŸ
Sayı : 504   **
Ribat Dergisi Aralık 2016

Esma-ül Hüsna

Adem KarataÅŸ

اَلْمُنْتَقِمُ

  • 30 Haziran 2024
  • 139 Görüntülenme
  • 499. Sayı / 2024 Temmuz



El-Münteqım; Zalimleri, zorbaları, azgınları, suç ve günah işleyenleri sakındıran, haddi aşanların hâllerini düzeltmeleri için mühlet veren, suç ve günah işleyenleri layık ve müstahak oldukları şekilde adaletle cezalandıran, hem dünyada hem de ahirette kâfirlerden intikam alan, kişiye yaptığının acısını misliyle tattıran, mazlumun hakkını zalimlerden alandır.

Bu isme iman eden müminler, Allah'ın intikamından korkar ve O'na isyan etmekten sakınır. Doğru ve yerinde kullanılmak şartıyla korku duygusu, insanın kendine sınırlar koymasında ve ilkeli bir hayatı sürdürmesinde önemli bir fıtrî duygudur.

EL-MÜNTEGIM: "Sözlükte "şiddetle ayıplamak, suçluyu cezalandırmak" anlamındaki nakm (nüqûm) kökünün "iftiâl" kalıbından türemiş bir sıfat olan müntaqım "yadırgayıp ayıplayan, suçluyu cezalandıran, öç alan" manalarına gelir." (En-Nihâye, İbnü'l-Esîr,  "n?m" md. / Lisânü'l-Arab, İbn Manzur, "n?m" md.)

El-Münteqım; "Öç almak, cezalandırmak, bir işi kerih görüp ayıplamak, yadırgamak, bir şeyi çabuk yemek anlamlarındaki "n-q-m" kökünden türeyen "münteqım", suçluyu cezalandıran, "zû intiqâm", intikâm sahibi, "niqme" ceza demektir." (Ayet ve Hadislerin Işığında Allah'ın İsim ve Sıfatları Esma-i Hüsna, Doç. Dr. İsmail KARAGÖZ, s.351)

Râgıb el-İsfahânî, bir davranışı ve onun sahibini beğenmeyip yadırgamanın tepkisinin dille olabileceği gibi, eylemle de gerçekleşebileceğini söyler. (Bkz. El-Müfredât, Râgıb el-İsfahânî, "n?m" md.)

Âişe (ra)'dan rivayetle: "Rasûlullâh (sav) kendi nefsi için hiç intikam almadı. Ancak Allah'ın yasakları çiğnendiğinde Allah için intikam alır/cezalandırırdı." (Buhârî, "Menâkıb", 23; "Edeb", 80; Müslim, "Fedâil", 77-79 -2327)

Abdullah b. Ömer (ra)'dan rivayet edildiğine göre; Rasûlullâh (sav) şöyle dua ederdi:

اَللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ زَوَالِ نِعْمَتِكَ، وَتَحَوُّلِ عَافِيَتِكَ، وَفُجَاءَةِ نِقْمَتِكَ، وَجَمِيعِ سَخَطِكَ.

Okunuşu: "Allâhümme innî euûzü bike min zevâli ni'metike, ve tehavvüli âfiyetike, ve fücâeti niqmetike, ve cemîı sehatıke."

Manası: "Allah'ım! Lütfettiğin nimetlerin son bulmasından, ihsan ettiğin sağlık ve âfiyetin mahiyet değiştirmesinden, azabının ansızın gelmesinden ve gazabını celbeden bütün davranışlardan Sana sığınırım." (Müslim, "Zikir ve'd-Duâ", 96 / Ebû Dâvûd, "Vitir", 32)

"Nakm veya intikam kavramı Allah'a nispet edildiğinde, içeriğine iki önemli unsurun ilâve edilmesi gerekir.

a) Bunlardan biri, suçluyu cezalandırmadan önce çeşitli yollarla uyarmak, yanlış davranışından vazgeçmesi için ona imkân tanımak ve zaman vermektir." (El-Maksadü'l-Esnâ, Gazâlî, s.151)

b) "İkincisi de Cenab-ı Hakk'ın müminlerden ibaret olan dostlarını cezalandırmaması, düşmanlarından intikam alırken de bunu kendisi için değil zulme uğrayan dostları için yapmış olmasıdır. Zira Allah, dostlarının intikamını düşmanlarından alandır." (Tevilâtü'l-Kur'ân, Mâtürîdî, vr. 71a / Et-Tahbîr fi't-Tezkîr, Kuşeyrî, s.85)

Ebü'l-Hasan el-Eş?arî (ra)'in de ifade ettiği gibi, "bir kimseye yardım edip zafer verme, bir diğerine gazap ederek cezalandırma çerçevesindeki ilâhî fiillerin sebep ve amacı, Allah'ın zâtına değil başkalarına yöneliktir. Bu tür olumlu ve olumsuz kavramların Zât-ı İlâhiyye'ye nispeti iyiliğe teşvik ve kötülükten sakındırma hususunda etkili vasıtaların kullanılması hedefine bağlıdır." (Mücerredü'l-Makâlât, İbn Fûrek, s.49)

"Allah'a nispet edilen intikam kavramında psikolojik tatmin unsuru bulunmaz. Çünkü O'nun cezalandırmasının amacı kişiyi ıslah etmek, toplumun düzenini sağlamak ve adaleti tesis etmektir." (TDV. İslâm Ansiklopedisi, c.32, s.23-24)

El-Münteqım; Zalimleri, zorbaları, azgınları, suç ve günah işleyenleri sakındıran,

El-Münteqım; Haddi aşanların hâllerini düzeltmeleri için mühlet veren,

El-Münteqım; Suç ve günah işleyenleri layık ve müstahak oldukları şekilde adaletle cezalandıran,

El-Münteqım; Hem dünyada hem de ahirette kâfirlerden intikam alan,

El-Münteqım; Kişiye yaptığının acısını misliyle tattıran,

El-Münteqım; Mazlumun hakkını zalimlerden alandır

Yazının Devamı İçin Abone Olmalısınız

499. Sayı Temmuz 2024