Sayı : 495   **
Ribat Dergisi Aralık 2016

İslam Aleminden

Ahmet Varol

Libya Devriminin 10 Yılı

  • 06 Mart 2021
  • 944 Görüntülenme
  • 459. Sayı / 2021 Mart



Arap Baharı denen dönemde halk devrimlerinin gerçekleştirildiği süreçte eski rejimin kurumlarının tamamen dağıtıldığı ve geriye dönmesine imkân kalmayacak derecede tasfiye edildiği ülkenin Libya olduğunu söyleyebiliriz. Fakat halkların kazanımlarını geri almak için başlatılan fitne savaşını yönlendirenler Libya'yı da ihmal etmediler.

 

17 Şubat 2021, Libya’da Muammer Kaddafi diktatörlüğüne karşı kitlesel halk hareketinin başlatılmasının 10. yıldönümüydü. Bu halk hareketi karşısında diktatör Kaddafi devrildi ancak ardından birtakım bölgesel ve uluslararası güçlerin müdahaleleri ve Halife Hafter’in başkanlığında oluşturulan fitne hareketi sebebiyle sürekli kargaşalara ve iç çatışmalara sahne olan Libya’da başkaldırının başlamasının onuncu yıldönümünden kısa bir süre önce, tarafların tanıdığı bir geçici yönetim oluşturuldu. Bu yönetim ülkeyi 24 Aralık 2021’de gerçekleştirilmesi planlanan seçimlere kadar yönetecek. Eğer seçimler dürüstçe yapılır, taraflar da sonuçlarına razı olursa belki ülkede sistem oturmaya ve istikrar sürecine girilmeye başlanabilir. Biz de bu vesileyle Libya’da halk devrimi sonrasında geçen on yıllık sürecin genel bir değerlendirmesini yapmak, olayların akışı hakkında özet bilgiler vermek istiyoruz.

Libya'da halk ayaklanması 17 Şubat 2011 tarihinde fiilen başladı. Ama Kaddafi ayaklananların gözlerini erken korkutmak ve kendi ülkesinde zafere koşmanın sanıldığı gibi kolay olmayacağı mesajı vermek için korkunç bir şekilde şiddete başvurdu. Gerçekleştirdiği vahşi saldırılarla çok sayıda can kaybına sebep oldu. Bunun üzerine direnişçiler de Mısır ve Tunus'taki ayaklanmacılardan farklı olarak gerilla güçleri oluşturup silahlı direniş başlattılar. Bu tutumları çeşitli eleştirilere de konu oldu.

Direnişçiler 27 Şubat'ta, Kaddafi güçlerinden kurtarıp kendi hâkimiyetlerine aldıkları Bingazi'de Ulusal Geçici Konsey adında bir komuta konseyi oluşturdular. 5 Mart'ta da, Kaddafi'nin Adalet Bakanlığı görevini yürüten ve direnişçilerle görüşmeye gittiği sırada bakanlıktan istifa ederek onlara katılan Mustafa Muhammed Abdülcelil konseyin başkanı ilan edildi.

Libya'yı 42 yıl baskı altında yöneten Kaddafi askerî gücüne çok güveniyordu. Ayaklananları farelere benzeterek "sizi sokak sokak kovalayacak, girdiğiniz deliklerde bulup öldüreceğiz" diye tehdit ediyordu. Ama ne kadar ilginçtir ki sonunda kendisi sokak sokak kendine sığınak ararken, 20 Ekim 2011’de bir lağım borusuna girdiği sırada yakalandı ve öfkeli kalabalık tarafından feci bir şekilde öldürüldü.

Yazının Devamı İçin Abone Olmalısınız

459. Sayı Mart 2021