Sayı : 496   **
Ribat Dergisi Aralık 2016

Fıkıh Köşesi

Saffet Köse

Mehir Talak ve Nafaka

  • 08 Kasım 2017
  • 3053 Görüntülenme
  • 419. Sayı / 2017 Kasım
Yazıyı Dinle
0:00
0:00
Yazarın Diğer Yazıları
Saffet Köse
Tüm Yazı Arşivi



  1. verilen boşanma kararı bir bâin talaktır. Mahkemenin evliliğin devamında taraflar için bir fayda görmemesi sebebiyle sonlandırması durumunda ric‘î talak ile tekrar kocaya dönüş imkanının verilmesi amaca aykırılık taşır. Ancak mahkemenin verdiği karar ilk ya da ikinci boşama ise taraflar daha sonra uyuşmazlık konusu olayı tatlıya bağladıklarında yeni bir nikâh ile evlenme hakkına sahiptirler.

 

İslam hukuku açısından boşanmış kadının nafakası iddet ile sınırlı tutulmuş, iddet dışında nafaka tanınmamıştır. İddetini doldurduktan sonra ise nafaka veya herhangi bir ücret ya da mali bir meblağ isteyemez. Mahkemenin nafakaya hükmetmesi bu hükmü değiştirmez, hükmetmişse şayet kadının kocasından alacakları varsa onu karşılayacak bir ölçüde meblağı alıp ona mahsup edebilir.

 

1- Mehir nedir?

Mehir, kocanın eşine vermekle yükümlü olduğu ve aralarında anlaşarak belirledikleri bir meblağdır. Günümüzde kızların evlenirken istedikleri zinet eşyası mehir adı altında konuşulmasa da mehirdir.

Mehir, evliliğin şartı değil sonucudur. Mehir belirlenmese de nikah geçerlidir ve kadın emsal mehre hak kazanır.

Mehir, peşin ödenebileceği (mehr-i muaccel) gibi sonraya da bırakılabilir (mehr-i müeccel). Ertelenmiş olan mehrin ne zaman ödeneceğini taraflar aralarında kararlaştırabilirler. Ancak kocanın ölümü durumunda öncelikle kadın geriye kalan maldan (terike) mehrini alır. Koca eşini boşadığında derhal mehri ödemek zorundadır.

Mehir sadece evlenen kadının hakkıdır. Kadın, mehrini tam olarak alabileceği gibi tamamen veya kısmen kocasına bağışlayabilir, mehir konusundaki yetki tamamen kendisine aittir. (Bkz.Nisâ, 4/4)

Geçerli bir nikâh akdinden sonra zifaf vaki olursa kadın mehrin tamamına hak kazanır. (Bkz.Nisâ, 4/24) Hanefîlere göre sahih halvet de aynı sonucu doğurur. Çünkü bu hükmi birleşmedir. Şâfi‘îlere göre ise halvet ile mehir tahakkuk etmez. Sahih halvet, cinsel ilişkiye mani bedeni ya da şer‘î bir engelin bulunmadığı nikâhlıların tenha bir yerde yani hiç kimsenin gelmeyebileceği bir ortamda baş başa kalmaları demektir.

Mehrin belirlenip nikâhın kıyılmasından sonra zifaf veya halvet meydana gelmeden boşama vaki olursa kadın mehrin yarısına hak kazanır. (Bkz.Bakara, 2/237) Bu durumda mehir belirlenmemiş ise erkek maddi imkanlarına göre kadına gönül alma kabilinden bir hediye verir (Bkz.Bakara, 2/236) Buna müt‘a denir.

Yazının Devamı İçin Abone Olmalısınız

419. Sayı Kasım 2017